zaterdag 15 februari 2014

Maak biologisch betaalbaar!

Het valt me op dat als ik vertel dat ik mijn boodschappen laat thuisbezorgen door de biobezorger, ik standaard de vraag krijg: "Maar is dat dan niet heel duur?" Als ik vertel dat ik ca. 75 euro per week kwijt ben, heb ik gelijk hun interesse gewekt en willen ze weten hoe, wat en waar. Daarom hier nog maar eens een blogje hoe ik dit doe, want ook ik dacht 5 jaar geleden dat dit onmogelijk was.

Ik hou me aan een aantal spelregels en misschien zijn die spelregels niet voor iedereen haalbaar qua tijd. Je kan er dan voor kiezen een ruimer budget aan te houden en jezelf meer gemak te gunnen. Gezondheid staat hier toch wel op nummer 1 qua prioriteiten, mijn idee is dat gezondheid voor een groot deel wordt bepaald door wat je eet. Investeer hier dan ook in qua tijd en geld.

De spelregels:

  • Koop seizoengroente en fruit
  • Maak een weekmenu a.d.h.v. de groente die in de aanbieding is of de groente die in het groentepakket zitten
  • Eet mindere vlees. Wij eten helemaal geen vlees en ik maak vleesvervangers steeds vaker zelf, dat is een stuk voordeliger
  • Koop ongesneden groente. Dit is goedkoper, gezonder en langer houdbaar
  • Koop alleen wat je echt nodig hebt. Dus niet 2 kilo mandarijnen omdat dat voordeliger is, maar je nu al weet dat je dat niet allemaal opeet en de helft moet weggooien. Koop dan gewoon 1 kilo die in verhouding iets duurder is. Bij mijn biobezorger kan ik aangeven dat ik bijvoorbeeld 1 bolletje knoflook wil, dat is in verhouding duurder dan de 3 bollen die ik in een netje koop bij Appie, maar bij Appie kan ik na een week of twee meestal de 1,5 bol die nog ligt weggooien.
  • Koop (bijna) geen luxe artikelen als koekjes, cake en ontbijtkoek e.d. Koop de ingrediënten los en maak zelf al dat lekkers. Veel gezonder, lekkerder en goedkoper.
  • Koop geen frisdrank, maar maak als je echt niet zonder kan zelf iets met diksap en (bruis)water
  • Voordeel van bezorgen is dan de boodschappen maar 1x in de week komen. Eind van de week ben je dus genoodzaakt (als je geen zin hebt om naar de winkel te gaan) eerst de restjes op te maken. Als er nog veel over is, kan je ook minder bestellen de volgende keer of vries iets in.
  • Bak zelf brood. Goed biologisch brood is duur. Zo betaal ik voor een desem speltbrood € 4,--. Zelf bak ik het veel goedkoper (hoewel ik nog aan de slag moet met desem, nu vooral nog gist gebruik). Koop als het brood in de aanbieding is evt. wat voor in de vriezer, dat is handig als je een keer geen tijd/zin hebt om te bakken. Of bak een keer een paar extra broden voor in de vriezer. Zo kocht ik laatst toen het brood 50% korting was 3 broden en deed die in de vriezer. Soms pak ik er een paar sneetjes uit voor het gemak, maar ik doe er zo veel langer mee. 
  • Kook zonder pakjes en zakjes, maar maak zelf lekkere sausjes en kruiden mixen met losse kruiden. Ik bestel 1-2x per jaar hier een grote lading kruiden. Lekkerder, gezonder en goedkoper.
  • Kijk nog eens kritisch naar je winkelmandje voor je deze verstuurd. Is het bedrag hoger dan je wil? Wat zou je evt. nog kunnen schrappen? Is een heel netje uien nodig? Of heb je deze week aan 4 uien wel genoeg? En die reep chocolade uit de aanbieding? Eet je die in 1x op en hoe voel je je daarna? En zou je die ook kopen als deze niet in de aanbieding was?
  • 2/3 van mijn boodschappen doe ik bij de biobezorger. 1/3 bij de supermarkt. Bij de supermarkt koop ik vooral veel afgeprijsde bio groente wat ik vaak dezelfde dag of de dag erna nog opeet. Eieren koop ik er ook, iets voordeliger en vaak 35% korting, dan koop ik gelijk 3 doosjes ofzo, want die eieren zijn best langer houdbaar dan op het doosje staat. Verder koop ik bij de super soms biologische melk, yoghurt, room, roomboter, crème fraîche, wc-papier etc. De prijsverschillen zijn hiermee iets te groot met de bezorger, dus hier maak ik dan een keuze in om deze bij de super te kopen. Maar als ze in de aanbieding zijn bij de bezorger, koop ik ze liever daar. Als je budget groot genoeg is zeg de super dan vaarwel!
  • Geniet van het gemak van thuis boodschappen doen, de boodschappen thuis bezorgd krijgen en die rijk gevulde kratten zien met prachtige verse groente en fruit. De kwaliteit is veel beter dan wat in de supermarkt ligt, dus ik gooi eigenlijk nooit iets weg omdat het niet meer eetbaar is na een week. 
  • Steek de tijd die je anders kwijt bent met het boodschappen doen in de super, in het maken van een weekmenu, het vooruit koken van gemaksmaaltijden voor in de vriezer en broodbakken.
  • Kook grotere porties in 1x en vries een maaltijd in voor als je een keer geen tijd hebt om een maaltijd te bereiden.
  • Bij de biobezorger wordt je niet steeds geconfronteerd met het prijsverschil tussen WEL en NIET bio, want alles is bio. Ik heb de prijs van niet biologische producten losgelaten in mijn hoofd (Ja, dit kost tijd). Vraag je niet af waarom biologisch zo duur is, maar vraag je af waarom niet biologisch zo goedkoop kan!
  • Geniet van elke maaltijd die je eet. Proef de volle rijke smaken van biologisch eten. Zo vind ik brood uit de supermarkt echt niet meer lekker en vullend. Maar van een biologisch broodje heb ik na 2 sneetjes genoeg. Niet omdat het niet lekker is, maar omdat het WEL vult.
  • Begin een moestuintje met groente en fruit die je echt lekker vindt.
  • Zoek adresjes in de omgeving van andere moestuinders, mensen die een paar fruitbomen/walnootbomen e.d. in de tuin hebben. En vraag of je bij hun kan kopen, evt. zelf plukken.
  • Kijk eens op deze site wat je allemaal uit de natuur kan krijgen bij jou in de omgeving.
  • Heb je mensen in de omgeving die ook graag biologisch eten, kijk dan of je samen kan bestellen, als je veel bezorgkosten betaald of van volumekortingen gebruik wilt maken.
  • Eet niet elke dag een koekje, taart of snoepje uit gewoonte. Als je het alleen in het weekend neemt of bij speciale momenten geniet je er extra van en dan kan je best een keer die dure chocolade bonbons van die speciaalzaak nemen. 
  • Geef potjes zelfgemaakte jam uit je moestuin cadeau en leg het geld wat je uitspaart met cadeautjes kopen bij je boodschappenbudget.
  • Bespaar op schoonmaakkosten door zelf wasmiddel te maken en schoon te maken met azijn, soda, bakingsoda en water, dat bijna niks kost.
  • Bespaar op producten voor persoonlijke verzorging. Als je gezonder eet, gaat je huid vanzelf stralen en heb je geen rotzooi vol chemische stofjes meer nodig. Ik gebruik alleen natuurlijk shampoo, deodorant en tandpasta, deze kan je kopen maar ook zelf maken. Van het geld dat je overhoudt kan je jezelf trakteren op een lekkere pure chocoladereep of andere luxe voedingsmiddelen.
Ik ben vast nog wat van onze spelregels vergeten, maar dit is wat me zo te binnenschiet. Voor veel mensen is wat ik hier boven schrijf misschien heel logisch. Maar waarom dan steeds die verwonderde blikken van vrienden, die weten dat we het met 1 salaris moeten doen, dat wij biologisch eten en dat ook nog thuis laten bezorgen. En de opmerking dat ze dat ook wel zouden willen, maar het niet kunnen betalen. Bij dat laatste heb ik dan mijn vraagtekens als je met twee werkt, maar ik kan bij niemand in de portemonnee kijken. Maar ik denk dat een budget van ca. 75-100 euro voor boodschappen per week voor een gezin van 2 volwassen en 1 kind toch redelijk normaal is. Volgens het Nibud is dit zelfs nog weinig, want daar kom ik met onze gezinssamenstelling op een bedrag net boven de 100 euro.

Als ook voor biologisch wilt kiezen is gelijk alles 100% biologisch kopen misschien te veel als je ook nog je eet-, kook en kooppatroon moet veranderen. Neem kleine stapjes, ik begon ook met het alleen weglaten van pakjes en zakjes en zuivel biologisch te kopen. En nu zijn er nog steeds dingen die ik wil verbeter/vaker doen als: zelf vleesvervangers, wraps, pizzabodems, zuurdesem, pitabroodjes e.d. maken. Neem steeds een klein stapje en als dat stapje een gewoonte is ga je weer een stapje verder. Soms doe je misschien een stapje achteruit, zoek dan even weer een punt wat vertrouwd is en ga daarop verder, gooi niet gelijk de handdoek in de ring.

Hebben jullie nog goede tips om biologisch betaalbaar te houden?

15 opmerkingen:

  1. Eigenlijk doen wij het precies hetzelfde :)
    Alleen ons budget ligt iets hoger, maar wij zijn dan ook met meer personen.
    Vooral het loslaten van de prijs verschil tussen bio en regulier loslaten is cruciaal want je kunt het niet vergelijken.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wat een goede tips!

    Wt ik vooral geleerd heb de laatste tijd? Gooi geen voedsel weg! Kook niet te veel en wees creatief met restjes...!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Het is een kwestie van belangrijk vinden en er misschien andere dingen voor laten staan. Want ondanks je tips is biologisch eten toch duurder.Ooit deed ik een paar maanden bio-boodschappen voor een zieke vriendin. Zij betaalde mij dan de gewone prijs. Daardoor viel het verschil me goed op.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Dat is een heel overzichtelijk rijtje! Eigenlijk heb ik niets toe te voegen. Ik denk wel dat veel mensen van eten een sluitpost maken. Zonder te beseffen hoe belangrijk goed eten is. Maar veel mensen gaan liever 3x per jaar op vakantie dan dat ze meer gekd uitgeven aan beter voedsel. Het is natuurlijk maar net wat je belangrijk vindt. Ik kook liever thuis met goede biologische voedingsmiddelen dan dat ik naar een restaurant ga. Dat valt me sinds we grotendeels bio eten vaak heel erg tegen, en soms word ik er zelfs ziek van.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja, dat denk ik dus ook dat boodschappen voor veel mensen de sluitpost is. Hier was dat 5 jaar geleden ook zo toen ik met consuminderen begon. Nu denk ik daar inmiddels héél anders over en staat gezond eten toch wel hoog op ons prioriteiten lijstje en bezuinig ik als het moet liever op andere dingen. En dat van naar een restaurant gaan herken ik ook, ik kan er niet meer zo veel van genieten. Gelukkig hier een paar adresjes kunnen vinden waar ze ook bio serveren, die ga ik eens uitproberen.

      Verwijderen
  5. Ik ben juist om milieu redenen weer afgestapt van bio. Het gezondheidsvoordeel is niet duidelijk aangetoond, en smaak komt vooral omdat er andere rassen gebruikt worden. Wel gebruik ik biologische producten indien het iets dieerlijks heeft, dus bij melk, kaas en eieren., dit omdat dit dan ook vaak het beter leven 3 sterren niveau heeft.

    Gepast inkopen is altijd beter voor het milieu, bio of niet bio. Andere reden om niet bio in te kopen is dat ik daarmee bespaar op afval en precies de juiste hoeveelheden kan kopen. In het seizoen kopen is altijd beter, geennidee wie heeft bedacht dat je in december aardbeien moet eten.

    Nadeel van bezorgennis dat al,die kleine bestellingen juist weer een grote milieubelasting op transport opleveren, tenzij ze met de fiets komen. Daarom bestel, ik ook niet meer bij internetwinkels maar koop bij mijn lokale winkeliers waar ik op,de fiets of lopend naar toe gaan.

    Zelf broodbakken verliest ook weer het energie voordeel van veel broden tegelijk en is daardoor juist weer een grotere belasting voor het milieu door het energieverbruik. Een consumenten oven is minder energiezuinig dan een industriele oven.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. @Jolien,
      Iedereen maakt zijn eigen keuzes en dat is prima, maar het gezondheidsvoordeel kun je zeker wel achterhalen. (kijk maar eens op mijn site hoe een refractometer werkt) Bio betekend niet altijd gezonder, maar als de voedingswaarde hetzelfde is als regulier, dan zit je in ieder geval geen bestrijdingsmiddelen op te eten en die zijn ook niet in het milieu gekomen.
      En wat ik van Sjouke begrijp is dat ze juist zo weinig mogelijk weggooit door creatief te zijn en dat merk ik bij mijzelf ook, bio is duurder, dus daar ga ik nog zorgvuldiger mee om.
      Tuurlijk komt mijn bezorger naar mij, maar er hoeft bij hem niet telkens vrachtwagens langs te komen om hem met de spullen die ik koop te bevoorraden, wat bij de gewone supermarkt wel (dagelijks) nodig is.
      Zelf brood bakken is nog energiezuiniger omdat het mijn keuken een poosje mee verwarmt, dat hoeft de kachel niet te doen en in de restwarmte bak ik koekjes of droog ik restjes brood voor paneermeel.
      Het is dus maar in welk perspectief je het bekijkt. Groetjes

      Verwijderen
    2. Moestuinmeisje, ik weet hoe een refractometer werkt, het meet de brekingsindex van vloeistoffen of vaste stoffen, een fysische meting die je al op de middelbare school krijgt aangeleerd en in de chemie regelmatig gebruikt. Het wordt ook gebruikt om de brix waarde te bepalen een maat voor het suiker gehalte, maar dat ansich zegt niets over gezondheidsvoordeel.

      Het gaat mij vooral om het verpakkingsafval dat ik bespaar door niet bio in te kopen, scheelt zo'n 30% op mijn totale afvalstroom, dat is best fors.

      Het transport in grote volumes blijkt milieuvriendelijker te zijn dan al die kleine pakjes. De grootste milieu besparing is te bereiken bij de consument die met de fiets of lopend zijn boodschappen doet. Het transport van goederen van land naar supermarkt is maar een heel klein stukje van de belasting. Bio heeft kleinere opbrengsten per hectare en dus voor hetzelfde volume veel meer transportbewegingen.

      Verwijderen
    3. Ik snap je punt Jolien, maar in dit geval kies ik toch voor mijn eigen gezondheid, misschien héél egoïstisch. Ook al is het gezondheidsvoordeel niet bewezen, het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen staat me tegen en ik vraag me ook af wat dat op de langere termijn met het milieu doet. Ik probeer wel zoveel mogelijk biologisch uit Nederland te kopen. En de biobezorger rijdt op groengasbussen. Verder probeer ik het milieu zoveel mogelijk te sparen.

      Verwijderen
  6. Handige tips! Ik verbouw veel groente zelf of ruil met/krijg van de buren. Verder koop ik ook van het seizoen, eet ik maar weinig vlees en let ik op enge stofjes. Ik koop niet alles bewust biologisch, maar probeer wel zoveel mogelijk 'gewoon' bewust te kopen. Dat scheelt best een hoop geld. Als ik namelijk weer eens voor makkelijke dingen ga, dan merk ik dat ik veel meer kwijt ben. En na het eten voel ik me dan ook niet echt jofel. Dat wil niet zeggen dat het me de volgende keer er weer van weerhoudt, maar als ik elke dag maar een mm verder kom, dan scheelt dat in een jaar tijd toch ;-)

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Ik koop tegenwoordig mijn kip en rundergehakt biologisch bij de Lidl. Daar is het goed betaalbaar.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Klopt Vlijtig Liesje, doe ik ook! En het is ook echt lekker...

      Verwijderen
  8. Sjouke, kun je aangeven waar je je biologische producten besteld? In ons dorp is weinig biologisch aanbod dus ik ben opzoek naar een webwinkel waar ik producten kan bestellen en waar de bezorgkosten niet te hoog zijn. Alvast dank, Rianne

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik bestel het bij beterbio.nl Ze bezorgen niet door heel Nederland, maar op de site kan je zien wat hun huidige bezorggebied is. Ze zijn wel steeds verder aan het uitbreiden, dus je kan ook aangeven als je interesse hebt.

      Verwijderen
  9. Dank je wel voor je snelle reactie .Ik ga gauw kijken. Groet, Rianne

    BeantwoordenVerwijderen